św. Jakub Apostł, autor: Guido Reni/fot. Instituto Cultural de Google/AI

Święty Jakub Apostoł – niestrudzony misjonarz i patron pielgrzymów

25 lipca Kościół obchodzi święto św. Jakuba Apostoła. Był jedną najbliższych osób w otoczeniu Jezusa. Niósł Ewangelię z wielkim zapałem, aż po krańce ówczesnego świata. Dziś do jego grobu w Santiago de Compostella w Hiszpanii pielgrzymują tysiące wiernych.

Jakub Starszy, czasami zwany też Większym to znany patron także w Polsce. Poświęcono mu wiele parafii i świątyń, a jego imię to jedno z najpopularniejszych imion nadawanych mężczyznom w naszym kraju.

Jakub – syn i brat

Biblia podaje, że Jakub Starszy był synem Zebedeusza i bratem św. Jana Ewangelisty. Wraz z grupą uczniów przybył do Hiszpanii, by prowadzić na północy kraju prace misyjne (lata 33-43 n.e.), jednak z powodu niepowodzeń wrócił z powrotem do Ziemi Świętej, gdzie zginął z rąk Heroda I Agrypy około roku 44 n.e. Świadkowie jego męczeńskiej śmierci zabrali ciało apostoła w kamiennym sarkofagu do łodzi, którą odpłynęli do północno-zachodniego krańca Półwyspu Iberyjskiego.

>>> Tomasz Karolak: pielgrzymka do Santiago de Compostela pozwoliła mi się oczyścić

Według tradycji złożono je w miejscowość Finisterre, po łacinie znaczy to „koniec ziemi”. „W tamtej epoce nie znano jeszcze innych kontynentów, więc na tym miejscu kończyło się rzymskie panowanie nad Europą. Sarkofag odnaleziono między 788 a 838 rokiem w pobliżu miejscowości Compostella (z łacińskiego Campus stellae – Pole gwiazdy). Z kolei hiszpańska nazwa Santiago znaczy po polsku „święty Jakub”. Te dwie nazwy łączy się w jedno, stąd nazwa miasta brzmi Santiago de Compostella” – podaje Liturgia Godzin.

Katedra w Santiago de Compostela, fot. Maciej Kluczka/MisyjneDrogi/misyjne.pl

 

Trzecie sanktuarium

W średniowieczu po Ziemi Świętej i Rzymie, grób św. Jakuba był trzecim sanktuarium chrześcijaństwa. Przybycie pierwszego udokumentowanego pielgrzyma, francuskiego biskupa Le Puy Godescalco, datuje się na rok 950. W XIV wieku szlak przemierzało już ponad milion osób.

>>> Sebastian Zbierański: w pielgrzymce czasem droga staje się celem [FELIETON]

Symbolem Drogi św. Jakuba jest muszla. Wynika to z tradycji, zgodnie z którą pątnicy docierając w średniowieczu do grobu apostoła palili szaty pokutne i obmywali się w wodach oceanu, zostawiając w ten sposób za sobą dotychczasowe grzeszne życie i rozpoczynając z wiarą nowe.

W 1982 roku Rada Europy uznała „Drogę św. Jakuba” za szlak o szczególnym znaczeniu dla kultury. W październiku 1987 roku został on ogłoszony pierwszym Europejskim Szlakiem Kultury, a w 1993 roku został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. W dniu 5 lipca 2015 roku UNESCO na 39 sesji w Bonn podjęło decyzję o rozszerzeniu szlaków jakubowych w Hiszpanii i wpisało cztery szlaki północne: Camino del Norte, Camino Primitivo, Camino Lebaniego oraz Camino Vasco del Interior. Jednocześnie nadało im nazwę Camino Frances i Szlaki Północnej Hiszpanii.

>>> Pytanie o owce św. Jakuba zaskoczyło uczestnika „Milionerów”. A czy Ty znasz na nie odpowiedź?

Drogi św. Jakuba przeznaczone są dla pątników indywidualnych lub w małych grupach. Podążają nimi ludzie różnych wyznań i narodowości. Do ich dyspozycji są nie tylko znajdujące się po drodze kościoły i kaplice, ale także dogodne miejsca noclegowe w schroniskach dla pielgrzymów.

Każdy z pielgrzymów powinien mieć oficjalny paszport pielgrzyma wydawany od 1 kwietnia 2016 roku przez Biuro Pielgrzyma w Santiago de Compostela. Na jego podstawie otrzyma on nocleg w „albergues” (hostele, zajazdy dla pątników – PAP) oraz dokument potwierdzający odbycie pielgrzymki lub certyfikat, jeśli cel miał charakter turystyczny lub kulturalny.

Polski akcent

Przez tereny Polski przebiega obecnie 26 Dróg Jakubowych, które łącznie liczą ponad 6000 km.: Via Regia (prowadzi ze Lwowa, w Zgorzelcu łącząc się z Ekumeniczną Drogą Pątniczą); Camino Polaco (Z Estonii poprzez Łotwę, Litwę, Szlak Piastowski, Lubuską Drogę św. Jakuba we Frankfurcie nad Odrą łączy się z Drogami Jakubowymi w Niemczech), Dolnośląska Droga Jakubowa, Śląsko-Morawska, Wielkopolska, Sudecka, Małopolska, Pomorska, Nyska, Miedziana, Mazowiecka, Lubelska, Beskidzka, Częstochowska, Jasnogórska, Ślężańska, Żytowska, Dobrzyńsko-Kujawska, Warszawska, Nadwarciańska, Świętokrzyska, Człuchowska, Pelplińska, Nadwiślańska, Raciborska, Podlaska” – podaje Stowarzyszenie Dróg św. Jakuba w Polsce. Na trasie jest ponad 80 kościołów parafialnych pw. św. Jakuba.

Fot. PAP/EPA/EUGENE GARCIA

W ikonografii apostoł przedstawiany jest jako starzec o silnej budowie ciała, w długiej tunice i w płaszczu lub jako pielgrzym w miękkim kapeluszu z szerokim rondem. Jego atrybutami są: bukłak, kij pielgrzyma, księga, miecz, muszla, torba, turban turecki, zwój.

Najstarszy wizerunek św. Jakuba pochodzi z VI wieku i znajduje się w kościele San Vitale i kaplicy arcybiskupiej w Rawennie. Przedstawia dojrzałego mężczyznę z długą brodą, który w ręku trzyma zwój pisma. Z XII wieku pochodzi zaś relief krużganku w katedrze w Moissac we Francji.

Wybrane dla Ciebie

Czytałeś? Wesprzyj nas!

Działamy także dzięki Waszej pomocy. Wesprzyj działalność ewangelizacyjną naszej redakcji!

Zobacz także
Wasze komentarze